1- نهج‌البلاغه دارای 241خطبه می‌باشد. آشنایی اجمالی با نهج البلاغه
2- نهج‌البلاغه دارای 79 نامه می‌باشد.
3- نهج‌البلاغه دارای 480 حکمت می‌باشد.
4- طولانی‌ترین خطبه، خطبه 192 می‌باشد که به خطبه قاصعه مشهور است.
5- کوتاهترین خطبه، خطبه 61 نهج‌البلاغه است، که در مورد خوارج می‌باشد(لا تقاتلوا الخوارج ...)
6- طولانی‌ترین نامه، نامه53 است، که مشهور به عهدنامه مالک اشتر می‌باشد.
7- کوتاهترین نامه، نامه 79 است که خطاب به فرماندهان لشکرها می باشد.
8- طولانی‌ترین حکمت، حکمت 147 می‌باشد که خطاب به کمیل بن زیاد نخعی فرموده است.
9- کوتاهترین حکمت، حکمت 187 می‌باشد که درباره کوچ کردن از دنیا است. «الرحیل و شیک» کوچ کردن(از دنیا) نزدیک است! و حکمت 418 که درباره صبر و بردباری می‌باشد«الحلم عشیره» حلم و بردباری قوم و عشیره است.
10- نهج‌البلاغه توسط سید ابوالحسن محمدبن حسین الطاهر المناقب مشهور به سید رضی(رحمه الله علیه) جمع‌آوری شده است.
11- جمع آوری نهج‌البلاغه در ماه رجب سال 400 ه.ق به اتمام رسیده است.
12- آخرین جمله نهج‌البلاغه درباره دوست می‌باشد که می‌فرماید: «اذا احتشم المؤمن اخاه فقد فارقه».
به خشم آوردن و شرمنده ساختن دوست مقدمه جدایی از دوست است.
13- در اکثر خطبه‌ها حضرت علی ـ علیه السلام ـ به «تقوی» که مانع انجام همه گناهان است اشاره کرده است.
14- نام«قرآن» 41 بار در نهج‌البلاغه ذکر شده است. (توضیح اینکه مراد فقط کلمه قرآن است) البته در نهج‌البلاغه ازقرآن تعبیرات دیگری شده است مثلا «کتاب»، «کتاب الله»، «کتابه» و غیره.
15- از مجموع 241 خطبه نهج‌البلاغه 86 خطبه موعظه و یا لااقل مشتمل بر یک سلسله مواعظ است مانند خطبه 176 که با جمله «انتفعوا ببیان الله» آغاز می‌شود و خطبه 192 که به خطبه قاصعه و خطبه 193 که به خطبه متقین معروف است. و از مجموع 79 نامه در نهج‌البلاغه، 25 نامه تماما موعظه و یا متضمن جمله‌هایی در نصیحت و اندرز و موعظه است. مانند اندرز نامه آن حضرت به فرزند عزیزش امام مجتبی ـ علیه السلام ـ که نامه 31 می‌باشد و فرمان معروف آن حضرت به مالک اشتر که طولانی ترین نامه‌ها است(نامه 53) و نامه 45 که همان نامه معروف آن حضرت به عثمان بن حنیف والی بصره است. و از مجموع 480 حکمت موجود در نهج البلاغه تماما مشتمل بر پند، اندرز و نصیحت و موعظه می‌باشد.
16- 87 آیه از 43 سوره قرآن در نهج البلاغه آمده است.
17- در نهج البلاغه 16 حدیث نبوی ذکر شده است.
مطلب بعدی :
حدیث
