پورتال اوقات فراغت اداره کل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری

استفتائات قرآنی
استفتائات قرآنی از آیت الله گلپایگانی (قدس سره) 1 - در وضوی قبل از وقت که داعی، نماز در وقت است، اگر به قصد قرائت
قرآن و غیره وضو بگیرد میفرمایید، چنانچه به نحو داعی بر داعی باشد مانعی ندارد. آیا منظور این است که فعلا به قصد قرائت
قرآن وضو بگیرد و در نظر داشته باشد که اگر وضو باقی بود، در وقت با همان وضو نماز بخواند، تا در آنجایی که داعی وضو،
نماز بعد از دخول وقت نیست و راسا برای غایات دیگر وضو میگیرد، جایز نباشد که در وقت با آن نماز بخواند؟ مساله را مشروحا
بیان فرمایید. آیت الله گلپایگانی: مقصود این است که اگر کسی به داعی آنکه در وقت نماز بخواند، پیش از وقت به قصد غایات
دیگری وضو بگیرد که داعی او بر وضو به این قصد نماز در وقت باشد وضویش صحیح است و میتواند در وقت با آن نماز بخواند
و همچنین اگر پیش از وقت مستقلا، به قصد یکی از غایات وضو گرفت و تا بعد از دخول وقت وضو باقی باشد، نماز با آن وضو
2 - اگر جنب، قرآن . صحیح و بی اشکال است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 57 ، مساله 3
همراه داشته باشد اشکال دارد یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: اشکال ندارد، ولی مس خط قرآن مجید حرام و مس جلد و اوراق و
3 - به جهت اینکه . حواشی آن مکروه است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 71 ، مساله 19
نام مبارک خداوند و ائمه اطهار علیهم السلام زیر دست و پا نیفتد، آیا میشود با قلم آنها را محو و نابود کرد یا نه؟ و یا در صورت
محو باز احترام سابق را دارد یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: اگر بطوری محو شود که به هیچ وجه نمایان نباشد، حکم آن اسماء، مرتفع
4 - اسامی مقدسی که نام اشخاص . میشود. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 79 ، مساله 47
میباشد مانند: محمد، علی، حسن، حسین، رسول، نبی، عیسی، فاطمه، زهرا، و امثال اینها اگر روی سنگ قبر، حجاری گردد و یا در
روزنامهها و کاغذهای مراسلاتی نوشته شود، آیا میتوان بی وضو به آنها دست زد یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: بی وضو دست زدن
به این اسامی جایز است. مع ذلک احترام آن اسامی - اگر چه مقصود، اشخاص عادی هستند - خوب است. ----------------
5 - اطفال در کتب یا مدرسه، دست بی وضو، بر خطوط قرآن . -------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 79 ، مساله 46
میگذراند آیا برای آموزگار اشکالی دارد یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: معلم باید دستور ترک آن را بدهد و اگر دید منع کند. ----
صفحه 17 از 73 www.Ghaemiyeh.com احکام قرآنی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
6 - آیا مس آیهای از قرآن که منسوخ شده است، . -------------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 528 ، مساله 58
بدون طهارت جایز است یا خیر؟ آیت الله گلپایگانی: آنچه قرآن باشد مس آن بی طهارت جایز نیست، خواه حکم منسوخ باشد یا
نباشد و قرآن منسوخ التلاوه نداریم، با فرض وجود نیز، مس آن بی طهارت جایز نیست. ------------------------------
7 - کلمهای که ضمیر مستتر دارد و مرجعش خدا است، مس آن بدون طهارت جایز است . مجمع المسایل، ج 1، ص 80 ، مساله 48
یا خیر؟ آیت الله گلپایگانی: اگر کلمه قرآن است، مس آن بی طهارت جایز نیست و در غیر آن اولی و احوط، ترک آن است. ---
8 - اگر روی ورقهای ترجمه آیهای از قرآن نوشته . --------------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 80 ، مساله 49
باشد و در آخر ترجمه این طور نوشته باشد (قرآن کریم) یعنی میخواهد به مردم بفهماند که آن مطلب فارسی در قرآن کریم
است، زیر دست و پا افتادن این ورقه چه صورتی دارد؟ و همچنین بسمه تعالی و بسم رب الشهداء؟ آیت الله گلپایگانی: زیر دست و
- 9 . پا انداختن آنها بی حرمتی و حرام است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 80 ، مساله 50
کفن هایی که به آنها آیات قرآن نوشته شده است، اغلب میگویند که نباید به بدن میت پوشید و باید همانطور زیر سر میت
گذاشت و یا آنکه روی میت کشیده شود. و عده دیگر میگویند، اول کفن سفید که آیات قرآن ندارد و بعد کفنی که آیات قرآن
دارد پوشیده شود، حال اگر چلوار یافت نشود آیا به تنهایی ممکن است کفن نوشته به آیات را بر میت پوشید یا خیر؟ و با این
وصف بی احترامی به آیات قرآن نمیشود؟ آیت الله گلپایگانی: احتیاطا باید بطوری کفنهای نوشته شده به آیات قرآن و دعا به
بدن میت پوشانده شود که یقین به نجس شدن آنها حاصل نشود، بلکه در معرض نجس شدن هم نباشد. به این نحو که وقتی میت
. در قبر قرار میگیرد، نوشته طرف چپش باشد. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 93 ، مساله 37
10 - جملاتی از قرآن مجید و ادعیه که بر کفن مینویسند گرچه شسته شود ولی آثارش بماند اشکال دارد یا نه؟ آیت الله
گلپایگانی: مانعی ندارد، ولی مراعات کنند که زیر بدن میت واقع نشود. ------------------------------ مجمع المسایل،
11 - آیا گذاشتن قرآن در قبر همراه میت با عقیده پاک ولو وصیت خود او باشد. جایز است یا نه؟ آیت . ج 1، ص 93 ، مساله 39
الله گلپایگانی: اگر طوری است که از آلوده شدن به رطوبات محفوظ باشد و هتک نباشد، به قصد تبرک مانعی ندارد. --------
12 - انصات و سکوت در موقع تلاوت کلام الله مجید، . ---------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 97 ، مساله 59
واجب است یا مستحب؟ و ضمنا هتک قرآن کریم بهر عنوان حرام است و در این عصر مرسوم شده که در مجالس فاتحه که قاری
پشت بلندگو قرآن میخواند، صدای آن در کوچه و خیابان میرود و مردم در حال معامله و رفت و آمد و گفتگو میباشند و در
خود مجلس نیز مردم، سرگرم خوردن چای و قهوه و صحبت میباشند، خواندن قرآن صرفا جنبه اعلان دارد که اینجا مجلس ترحیم
است و بهره دیگری منظور نمیگردد. چنانچه حضرت آیت الله خود مستحضرید حال آیا این نوع تلاوت، هتک حرمت نیست؟ نظر
مبارک را مرقوم فرمایید. آیت الله گلپایگانی: استماع قرآن مستحب است و توجه و اتعاظ به مواعظ الهی نیز از مستحبات موکده
است و هتک بودن قرائت قرآن در فرض مرقوم، معلوم نیست، ولی هر چه رعایت ادب و حفظ توجه مردم و تعظیم از مجلس قرائت
13 - کسی . قرآن مجید شود، سزاوار است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 110 ، مساله 106
که در برنامههای مذهبی، اهل عمل نیست ولی مسلمان است، اگر بالین او و سر قبر او قرآن بخوانند، فقط برای خواننده ثواب دارد
یا برای میت هم ثوابی دارد؟ آیت الله گلپایگانی: قرائت قرآن و اهداء ثواب آن به میت مومن، اگر چه معصیت کار باشد، برای او
14 - اسامی مبارکه خداوند . مفید است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 111 ، مساله 113
متعال مثل ((الله))... که روی زیلوهای مسجد نشوه شده و مردم بدو توجه بر روی آن پا میگذارند یا دست بی وضو بر آن میمالند
از بین بردن آن لازم است یا نه؟ و محو کردن با وقف منافات دارد یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: کسانی که بی التفات و بدون وضو به
آن دست میگذارند، معذورند ولی اگر زیر پا افتاده باشد چون موجب هتک احترام اسم خداوند متعال است لازم است آن را به
صفحه 18 از 73 www.Ghaemiyeh.com احکام قرآنی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
. نحوی که خود زیلو پاره نشود محو نمایید. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 145 ، مساله 72
15 - در موقع خواندن حمد و سوره در نماز مراعات کردن همزههای وصل در درج کلام لازم است یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: بلی
. اسقاط همزه وصل در حال وصل لازم است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 165 ، مساله 151
16 - (آیا) در بین اذان و اقامه جایز است فصل به کلمات آدمی و بعضی از دعاها یا عباراتی مثل اینکه بین دو ((حی علی الصلوه))
بگوید: ((ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر)) یا نمیشود و فقط همین عبارات اذان و اقامه را باید گفت؟ آیت الله گلپایگانی:
فصل بین اذان و اقامه به کلمات آدمی، ننماید و قرآن یا دعا اگر طولانی نشود مضر نیست لکن به قصد ورود نخوانند. ---------
17 - شخص جنب با تیمم بدل از غسل آیا میتواند . --------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 161 ، مساله 135
درنگ در مساجد نماید و بیش از هفت آیه از قرآن بخواند یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: اگر عذرش غیر ضیق وقت باشد، میتواند و
اگر ضیق وقت است، به مقدار اشتغال به نماز فقط میتواند در مسجد درنگ کند و نسبت به قرائت غیر سوره غزائم هم، با این تیمم
18 - اگر کسی بواسطه . رفع کراهت نمیشود. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 51 ، مساله 93
جهل به مسئله بجای سوره ((قل هو الله احد)) چند آیه از قرآن بخواند، نمازش چه صورت دارد؟ آیت الله گلپایگانی: در فرض
، سوال، نماز باطل است و قضای آن را باید بجا آورد. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 167
19 - به نظر حضرت عالی چرا نماز را حتما به عربی صحیح باید خواند، ولی نیت آن را به هر زبانی میتوان گفت؟ . مساله 161
آیت الله گلپایگانی: نیت امری است قلبی و به زبان آوردن آن لازم نیست و قرائت و اذکار به حکم خدا و رسول باید به همان الفاظ
20 - بعد از . مخصوصه عربی خوانده شود. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 169 ، مساله 172
حروف مد اگر حرف بعد از آنها را به خاطر وقف کردن، ساکن تلفظ نماییم مثل: ((نستعین))، ((رحیم))، ((مستقیم)) آیا مد واجب
است یا مستحب؟ آیت الله گلپایگانی: در فرض سوال مد واجب نیست. ------------------------------ مجمع المسایل،
21 - اگر شخص روزه داری قرآن را غلط درس دهد و عدهای از روزه داران نیز کلام او را گوش دهند . ج 1، ص 168 ، مساله 167
آیا روزه او و کسانی که گوش میدهند باطل میشود یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: اما قاری قرآن، اگر خبر دهد که آنچه را میخواند
قرآن است و از روی عمد و علم غلط قرائت کند روزهاش باطل میشود و اما اگر غلط بخواند بدون اینکه خبر دهد قرآن است پس
بطلان روزه او محل اشکال است و احتیاطا چنین قرائتی را ترک کند و اما اگر به گمان صحت، غلط بخواند پس روزهاش باطل
نمیشود، و اما مستمعین، روزه شان باطل نمیشود، مگر آنکه خبر دهند به این که آنچه خوانده میشود قرآن است با این که علم
22 - کلماتی مانند ((یوم)) . دارند غلط است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 264 ، مساله 10
و ((فوق)) و ((فرعون)) در قرآن و غیر قرآن مثل ادعیه هست که بعضی به ضمه - البته بدون اشباع - میخوانند حال اگر در حال
نماز باشد مثل این که: ((مالک یوم الدین)) را این طور بخوانند آیا موجب بطلان میشود یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: صحت آن
بدون اشباع بعید نیست اگر چه فتحه کاملا ظاهر نشده، لکن چنانچه فتحه را کاملا اظهار کنند اوفق به قواعد و احسن است ولی با
23 - غلط خواندن قرآن . اشباع، غلط است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 167 ، مساله 165
در ماه مبارک رمضان، روزه را باطل میکند یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: روزه را باطل نمیکند. -------------------------
24 - اشخاصی که سواد ندارند و یاد گرفتن تجوید قرائت برایشان مشکل است و . ----- مجمع المسایل، ج 1، ص 266 ، مساله 17
همچنین بعد از یاد گرفتن هم به واسطه عدم توجه، زود فراموش مینمایند، در اینصورت بهمان نحو عبارتی که بدون غلط باشد
بخوانند چه صورت دارد؟ آیت الله گلپایگانی: اگر طوری بخوانند که غلط باشد و قدرت بر یاد گرفتن داشته باشند نمازشان باطل
است، ولکن محسنات تجویدی را لازم نیست مراعات کنند. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص
25 - نظر به این که حضور در نماز جماعت بر کسی که نمیتواند حمد و سوره را صحیح بخواند واجب است، . 170 ، مساله 173
صفحه 19 از 73 www.Ghaemiyeh.com احکام قرآنی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
تکلیف زن در این خصوص با در نظر گرفتن اینکه شوهر، اجازه حضور به جماعت ندهد چیست؟ آیت الله گلپایگانی: با فرض عدم
تمکن از یاد گرفتن نماز صحیح، احتیاط لازم آن است که نماز را به جماعت بخواند و در این صورت اطاعت شوهر لازم نیست. --
26 - اگر کسی در موقع خواندن سوره ((قل هو . ---------------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 233 ، مساله 14
الله احد)) نون ((ساکن)) را در لام ((له)) و همچنین در تشهد، نون ((ان)) را در لام ((لا)) ادغام نکرد، نمازش چه صورت دارد؟
آیت الله گلپایگانی: نمازهایی که به این نحو خوانده، صحیح است، ولی از این به بعد ادغام را در مواضع مذکور رعایت نماید. ---
27 - مرسوم است یک نفر باسواد را اجیر . --------------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 167 ، مساله 163
میکنند تا قرآن و بعضی از کتب دینی را به اطفال تعلیم نماید آیا جایز است اولیای اطفال اجرت او را از زکوة مال خودشان
حساب کنند یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: چنانچه کسی او را جهت تعلیم قرآن به اطفال مومنین اجیر نماید، جایز است که مال الاجارة
را به عنوان سهم سبیل الله از زکوة بدهد، لکن اگر او را فقط برای طفل خود اجیر کند، پرداخت اجرت از زکوة مشکل است. ----
28 - شخصی که قرائت و یا اذکار واجب نمازش . -------------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 417 ، مساله 35
صحیح نیست آیا جایز است که نیابت حج را قبول نماید و بعد از اینکه خودش نماز طواف را خواند دیگری را نیز نایب کند یا نه؟
و بر فرض عدم جواز چون جاهل به مساله بوده و چنین کاری کرده تکلیفش چیست؟ آیت الله گلپایگانی: استیجار چنین شخصی
خلاف احتیاط است و در فرض بعد هم احوط این است که از مستاجر استرضا کند و یا وجه را مسترد دارد. ----------------
29 - آیا کسی که قرائت نماز او و همچنین اعراب تلبیه او صحیح . -------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 443 ، مساله 16
نیست میتواند به نیابت دیگری حج به جا آورد یا نه؟ و به فرض عدم جواز، آیا میتواند اجیر شود و لکن شرط کند برای نماز و
تلبیه، کسی را اجیر نماید یا این که تحت نظر معلم تلبیه بگوید یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: در فرض سوال اگر با تلقین معلم بتواند
صحیح بخواند نیابت او جایز است و در غیر این صورت، محل اشکال است. ------------------------------ مجمع
30 - شخصی در منزل شراب میخورد و گاهگاهی در همان منزل، از قرآنی که در خانه دارد . المسایل، ج 1، ص 447 ، مساله 33
تلاوت میکند، به او گفته میشود در برابر این قرآن معصیت نکن، میگوید به کسی مربوط نیست، من هم شراب میخورم و هم
قرآن میخوانم، حال ایا میشود این قرآن را از او گرفت یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: در فرض مرقوم گرفتن قرآن مجید از او جایز
نیست، همین قدر که او را نهی از منکر کنید و آیات را در حرمت خمر به او تذکر دهید، به تکلیف خود عمل کردهاید. --------
31 - آیا قرآن بوسیله کسی نوشته شده یا اینکه نوشته . ---------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 530 ، مساله 65
بود و در فرض اول بوسیله چه کسی نوشته شده است؟ آیت الله گلپایگانی: توسط نویسنده گان وحی که در راس آنان حضرت امیر
. المومنین علی (ع) بوده، نوشته شده است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 570 ، مساله 121
32 - شخصی در اوایل تکلیفش، در نماز سوره ((قل هو الله احد)) میخوانده و از جهت جهل و تقصیر هاء ((هو)) را به لام ((قل))
و واو ((هو)) را به ((الله)) متصل مینموده که ((قله و الله)) میشد در این صورت نمازهایی که با این کیفیت خوانده قضا دارد یا نه؟
آیت الله گلپایگانی: با تمکن از تصحیح، احتیاط لازم آن است که نمازهایی که به این نحو خوانده قضا نماید. --------------
33 - هر گاه کسی در بسم الله از جهتی شک نمود که صحیح . ---------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 170 ، مساله 174
گفته یا نه حتی از جهت جهل و اخفاف، در این صورت، اعاده آن چه صورت دارد؟ آیت الله گلپایگانی: اگر بعد از فراغ از کلمه،
شک در صحت نماید اعتنا نکند و اگر در حین ادا، با شک در صحت ادا شود، تکرار کند، و در هر دو صورت اگر رجاء بسم الله
34 - بنده در . را تکرار نماید اشکال ندارد. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، ص 170 ، مساله 175
نماز در رکعت اول بعد از حمد، سوره توحید را میخوانم و در رکعت دوم همیشه بعد از حمد، بسم الله میگویم و هر سورهای که
بر زبانم جاری شد میخوانم، معین نمیکنم که بسم الله برای این سوره بالخصوص باشد، در این صورت نمازهایم باطل بوده و باید
صفحه 20 از 73 www.Ghaemiyeh.com احکام قرآنی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
قضا کنم؟ یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: نه نظر حقیر خلاف احتیاط واقع شده و احتیاطا قضا لازم است ولی میتوانید در این مساله به
کسی که تعیین بسم الله لازم نمیداند و یا جهل به حکم را موجب اعاده نمیداند رجوع کنید. --------------------------
35 - اگر کسی به واسطه جهل به مساله به جای سوره ((قل هو الله احد)) چند آیه . ---- مجمع المسایل، ج 1، ص 166 ، مساله 159
از قرآن بخواند نمازش چه صورت دارد؟ آیت الله گلپایگانی: در فرض مساله نماز باطل است و قضای آن را باید به جا آورد. ---
36 - در قنوت نماز، از سورههای قرآنی میشود . --------------------------- مجمع المسایل، ج 1، ص 167 ، مساله 161
یک سوره تمام و یا چند آیه از یک سوره خواند یا فقط دعاهای وارده را باید نمازگزار، در قنوت بخواند؟ آیت الله گلپایگانی: اگر
بخواهد به قصد ورود بخواند، باید دعاهایی که وارد شده بخواند ولی اگر غیر اینها از قرآن یا دعاهایی دیگر را به قصد قربت مطلقه
37 - کسی جهت روضه یا . بخواند، اشکال ندارد. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 1، مساله 437
قرآن یا دعا یا استخاره، قرار بگذارد که این قدر اجرت میگیرم چه صورت دارد؟ آیت الله گلپایگانی: اجرت گرفتن در مقابل
عملی که بر او واجب نیست، مثل روضه یا قرآن یا استخاره یا دعا برای غیر، ظاهرا اشکال ندارد. ------------------------
38 - آیا جایز است مبلغی را به قرآن خوانی، به عنوان مزد داد تا یک قرآن . ------ مجمع المسایل، ج 2، ص 56 ، مساله 136
برای امواتش ختم کند و قرآن خوان میتواند بگوید من فلان مقدار میگیریم و یک قرآن ختم میکنم یا خیر؟ آیت الله
گلپایگانی: مزد گرفتن قرآن خوان مانع ندارد، بلی چنانچه او قربه الی الله قرآن بخواند و شما هم قربه الی الله وجه بدهید، بهتر است.
39 - شخصی وصیت کرده که باقیمانده ثلث . ------------------------------ مجمع المسایل، ج 2، ص 60 ، مساله 151
مالش در شبهای جمعه صرف تلاوت قرآن شود این کار مشکل است، چون باقیمانده ثلث زیاد است و اگر این پول برای فقط قرآن
خواندن، آن هم فقط در شبهای جمعه مصرف شود، مشکل است. در این صورت اجازه میفرمایید که این پول صرف سخنرانیها و
گفتن تفسیر قرآن و غیره بشود یا خیر؟ آیت الله گلپایگانی: در مورد سوال: باقیمانده ثلث باید طبق وصیت نامه صرف قرآن خوانی
در شبهای جمعه بشود، و اجازه و اذن بر خلاف وصیت صحیح نیست. ------------------------------ مجمع المسایل،
40 - شخصی وصیت کرده مال الاجارة دکان ملکی او را، بعد از فوتش تا ده سال ماهی چهل تومان به . ج 2، ص 296 ، مساله 847
شخص معینی بدهد جهت نماز و روزه و قرآن، ولی یکی از ورثه میخواهد سهم خودش را اخذ کند و بهر کسی که میل دارد
بدهد، آیا اجازه میدهید یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: خلاف وصیت نامه جایز نیست، به نحوی که وصیت نموده باید عمل نماید و
اگر نزاع موضوعی در بین باشد، مرافعه شرعیه لازم است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 2، ص
41 - شخصی فوت نموده و نسبت به ثلث اموال خود وصیت کرده و مصارفی هم جهت صوم و صلوه از ثلث . 297 ، مساله 849
تعیین نموده و بقیه از ثلث اموال را مقرر نموده که در تعلیم و تربیت اولاد صغار صرف شود که قرآن یاد بگیرند و عین عبارت
وصیت نامه به این شرح است (مابقی ثلث را در تعلیم و تربیت صغار صرف نمایید تا قرآن خوان شوند) در خلال این مدت در عمل
به وصیت نامه از طرف ورثه با وصی مخالفت شده و در نتیجه گذشت زمان، موضوع تعلیم و تربیت صغار که فعلا کبار شدهاند
منتفی شده در حالی که همان صغار که فعلا کبیرند میگویند، از عبارت وصیت نامه که فوقاً اشاره شد، اینطور استنباط میشود که
مبلغ باقیمانده از ثلث حق ما است و باید به ما برسد، چه در تعلیم و تربیت ما صرف شود یا نشود. در این صورت نظر مبارکتان را
مرقوم فرمایید که این باقیمانده از ثلث باید به آنها پرداخت شود یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: ظاهرا مقدار باقیمانده ثلث، ملک همه
ورثه است و باید کما فرض الله بین آنها تقسیم شود، ولی اگر امکان دارد که صرف تعلیم قرآن بهمان صغاری که فعلا کبار شدهاند
. بشود و همه ورثه رضایت بدهند بهتر است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 2، ص 305 ، مساله 870
42 - شخصی در حدود شصت سال قبل وصیت کرده که منافع دو قطعه زمین الی الابد در مواردی صرف کنند و در وصیت نامه که
با امضاء و مهر علماء رسیده با این لفظ و این ترتیب ذکر کرده که یک عشر از منافع حق وصی و بیست تومان برای روضه خوانی و
صفحه 21 از 73 www.Ghaemiyeh.com احکام قرآنی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
بیست تومان برای اعانه زوار کربلا و مشهد الرضا، نفری یک تومان و دوازده ختم قرآن به مبلغ سه تومان یعنی هر ختم قرآن دو
قرآن و نیم و باقیمانده آن را نصف کنند، نصف آن را کفاره ماه رمضان و غیره بدهند و نصف دیگر را رد مظالم، چنانچه ملاحظه
میفرمایید موارد صرف منافع، باستثناء حق وصی، باقیمانده سایر مصارف به پول تعیین شده و غیر این هم بیست تومان چه نسبتی با
تمام منافع آن دو قطعه زمین داشته و فعلا مال الاجارة بیشتر شده، اکنون منافع به چه نسبتی باید به مصرف برسد و آیا میتوانیم پس
از دادن عشر به وصی، بیست تومان قدیم را تقویم کنیم و قیمت آنرا از مال الاجارة فعلی صرف روضه خوانی و همین مقدار را
صرف اعانه وار نماییم و قیمت سه تومان قدیم را برای قرائت قرآن بدهیم و اگر زیاد آمد به مصرف کفاره و رد مظالم برسانیم و یا
اینکه باید سهام تعیین شود و بنابر این سهم مصرف کفاره و رد مظالم چقدر است؟ آیت الله گلپایگانی: در فرض مساله به نظر
حقیر، لازم است تفحص نمایید که معلوم شود، بیست تومان در آن زمان با تمام مال الاجارة چه نسبت داشته و فعلا به همان نسبت
روضه خوانی بنمایید و هکذا در سایر موارد وصیت، ظاهرا تعیین ممکن است. ------------------------------ مجمع
43 - شخصی سوره معینهای را نذر کرده که در نماز معینی بخواند و عمدا آن سوره را ترک . المسایل، ج 2، ص 307 ، مساله 876
کرده آیا کفاره بر او لازم است یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: در صورتی که نذر صحیح نموده باشد، کفاره بر او لازم است. -------
44 - قرآن خطی که وقف خاص است و باید مورد . ----------------------- مجمع المسایل، ج 2، ص 318 ، مساله 900
استفاده اولاد معینی قرار بگیرد، با داشتن متولی شرعی زیر، ماذونا قرآن را پیش عمرو، موسس کتابخانهای به عنوان ودیعت نهاده تا
از مطالب مندرجه در ظهر قرآن مذکور و خصوصیات آن استفاده نموده، بعد به طرف رد کند و موسس مزبور سهوا آنرا جزء
مصحفهای کتابخانه قرار داده و در تحت شماره بیرون آورده است، آیا بر واسطه و یا متولی شرع، حق مطالبه آن هست یا نه و جای
است با عدم رضایت متولی و وقف خاص بودن در کتابخانه عمومی مورد استفاده قرار بگیرد. آیت الله گلپایگانی: در فرض سوال
که مصحف شریف مذبور وقف خاص بوده، باید مطابق وقف عمل شود و نگاه داشتن آن بر خلاف وقف و اذن متولی جایز نیست.
45 - یک جلد کلام الله مجید را کسی . ------------------------------ مجمع المسایل، ج 2، ص 359 ، مساله 1033
وقف به محل معینی نموده است، ولی چون کلام الله در آن محل خیلی جمع شده، این قرآن بکلی از استفاده افتاده است، در این
صورت، جایز است انتقال به محل دیگری بدهند یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: در صورتی که هیچ مورد استفاده نمیباشد، ببرند محل
دیگر که از آن استفاده شود اشکالی ندارد. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 2، ص 413 ، مساله
46 - هر گاه قرآن یا کتابی در دست کسی باشد و او ادعای ملکیت نماید، در صورتی که بر آن کتاب یا قرآن نوشته شده .1186
که وقف است، آیا به همین نوشته وقفیت، ثابت میشود یا نه؟ آیت الله گلپایگانی: در مورد سوال وقفیت ثابت نمیشود و خرید و
فروش آن جایز است، بلی ظاهر این است که وجود آن نوشته نقص حساب میشود، پس اگر بر مشتری مخفی بوده و بعد مطلع شده
47 - دفن اوراق قرآن و . اختیار فسخ دارد. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 2، ص 440 ، مساله 1254
کتب موقوفه که مورد استفاده نیستند، چه صورت دارد؟ آیت الله گلپایگانی: برای حفظ از هتک مانعی ندارد. ---------------
48 - شخصی دارایی خود را از منقول در مقابل مقداری نبات به . --------------- مجمع المسایل، ج 2، ص 447 ، مساله 1274
کسی صلح نموده و در ضمن عقد خارج لازم شرط شده که مادام الحیوة اختیار فسخ و حق تصرف در وسایل داشته باشد و بعد
الفوت مورد صلح را متصالح صرف وجوه بریه بنماید، از قبیل صوم و صلاه و نماز وحشت و روضه خوانی و تلاوت قرآن مجید و
ذغال به فقرا و احسان و ارحام و افطاریه و در هر حال خدا را حاضر و ناظر بداند و این صلح نامه چند ماه قبل از فوت شخص
مصالح نوشته شده و حج هم بر او واجب بوده، تکلیف چیست؟ آیت الله گلپایگانی: در فرض سوال، صلح صحیح است و نسبت به
اختیار فسخ که در ضمن عقد دیگر شرط شده اگر غرض آن بوده که مصالح وکالت داشته باشد، صلح اول را اقاله نماید، میتواند
طبق وکالت اقاله کند و شرط دیگر که صرف مال الصلح در مصارف مذکوره است، لازم الوفا است. و چون وجوه بریه که در
صفحه 22 از 73 www.Ghaemiyeh.com احکام قرآنی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
شرط ذکر شده چنانچه ظاهر عبارت است، شامل استنابه حج برای او نیز است و ذکر صوم و ذکر صلوات و غیره از قبیل مثال است،
49 - قرآن . حج میقاتی برای او استنابه نماید. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 3، ص 124 ، مساله 27
قیمتی که به خط کوفی نوشته شده و تمام ورقهای آن پوست آهو میباشد، آیا حبوه محسوب است یا خیر؟ آیت الله گلپایگانی:
ظاهرا اینگونه قرآن که قیمت زیاد دارد و جزء نفایس محسوب است، حبوه نیست و همه ورثه در آن شریک هستند. ----------
50 - حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی چون این جانب . -------------------- مجمع المسایل، ج 3، ص 180 ، مساله 27
سید عبدالرضا... موفق به حفظ تمام قرآن مجید شدهام و مدت سه سال است که از تشویق حضرت مستطاب عالی بهره مند هستم
بعد از تشکر... برای تشویق سایر طلاب، مقتضی است کتبا هم حقیر را به دست خط شریف تشویق فرمایید. آیت الله گلپایگانی:
موفقیت جنابعالی در حفظ تمام قرآن مجید موجب خوشوقتی و کمال تقدیر است انشاء الله تعالی، با تلاوت مکرر آن نمیگذارید
فراموشتان شود، امیدوارم خداوند متعال همانطور که توفیق حفظ متن قرآن را به شما عطا فرموده توفیق فرا گرفتن معارف و علوم
قرآن مجید را به شما عنایت فرمایند. 51 - آیت الله گلپایگانی: مسجد از جمله مشترکات است و همه مسلمین حق دارند در آن نماز
و دعا و قرآن بخوانند و تدریس و وعظ و افتاء و مانند اینها انجام دهند، کسی که سبقت گرفته در مکانی از مسجد جهت یکی از
امور مذکوره، حق اولویت دارد و برای دیگری جایز نیست با او مزاحمت کند. بلی چنانچه در مسجد بین نماز خواندن و غیر آن
تزاحم واقع شود، اولویت با نماز است. ------------------------------ مجمع المسایل، ج 3، ص 95 ، مساله 70 . قابل
ذکر است که این متن تحت عنوان مساله آورده شده است.